Другі эпізод подкаста прысвечаны адной з «улюбёных» жаночых тэмаў — неаплатнай хатняй працы, або так званым жаночым абавязкам.
Чаму гэта дрэнна, калі муж дапамагае з хатняй гаспадаркай. І чаму на самой справе хатнія абавязкі – агульныя, а не жаночыя. Што там адбывалася ў так званыя старыя добрыя часы і што паказваюць новыя археалагічныя раскопкі і даследаванні. Пра другую змену ўсе чулі, а што наконт трэцяй? Як ладам перадаваць частку абавязкаў партнёру і не саромецца?
Такім чынам, у справе паспяховага падзелу хатніх абавязкаў першае, з чаго я раю пачаць, гэта спыніць выкарыстоўваць слова дапамога.
Больш ніякіх: «Мой муж дапамагае мне з гаспадаркай, ён такі малайчына!» Не, гэта не дапамога. Гэта вашая агульная хатняя праца, вашыя агульныя абавязкі па догляду і выхаванню дзяцей. Агульныя. Гэта не дапамога вам, гэта частка яго абавязкаў.
Новыя даследаванні абвяргаюць інфармацыю пра «мужчына — паляўнічы, а жанчына — збіральніца карэньчыкаў» і пераводзяць яе ў катэгорыю мітаў. Вось спасылка на артыкул, каб пачытаць пра гэта падрабязней: https://www.forbes.ru/forbes-woman/505065-usla-za-mamontom-kak-antropologi-dokazyvaut-cto-zensiny-proslogo-toze-ohotilis
Выснова адна: як ні круці, а гендэрнае размеркаванне роляў вельмі моцна прыцягнута за вушы як нейкае адзіна правільнае. Вешаць жанчынам локшыну на вушы пра «прызначэнне», дадзеную ад нараджэння клапатлівасць, нерашучасць, схільнасць займацца рукадзеллем, думаць дробна, эмацыйную няўстойлівасць, — зручна для таго, каб падпарадкаваць сабе і прыстасаваць для абслугоўвання сваіх інтарэсаў. (Пра эмацыйную няўстойлівасць асабліва смешна, гэта не жанчыны ледзь што кідаюцца ў бойку і не здольныя сябе кантраляваць).
У сучасным свеце на жанчыне трайны цяжар: звычайная праца як у мужчыны, другая змена па абслугоўванні сям’і, трэцяя змена па догляду за сваёй знешнасцю. Думаю, да трэцяй змены я вярнуся ў іншым выпуску, распавяду, што думаю пра макіяж «для сябе» і б’юці-практыцы ўвогуле.
Хлопчыкі ў сваім дзяцінстве абсарбуюць устаноўку, што жанчына, уласна, і існуе для таго, каб выконваць усю хатнюю працу. Усе мы на сваім досведзе ведаем, якія ўстаноўкі ўкладаюцца ў голавы дзяўчынкам. Абавязкова быць здольнай рыхтаваць, прыбіраць, праць, сервіраваць, падаваць… Гэта будзе тваім абавязкам, даражэнькая. У школе ў хлопчыкаў – працоўнае навучанне, у дзяўчынак — абслуговаючая праца.
Гэтыя ролі глыбока ўкаранёныя, і цалкам зразумела нежаданне мужчын адмовіцца ад такой надзвычай зручнай для іх мадэлі. Вядома, яны не жадаюць дзяліць абавязкі, безумоўна! Бо так зручна мець бескаштоўнае абслугоўванне, на якое яны быццам бы маюць права, як іх з дзяцінства пераконвалі.
З-за таго, што нам дзяўбуць пра матчын інстынкт і адзінае прызначэнне сапраўднай жанчыны, максімальна складана жанчынам дзяліць з партнёрам догляд за немаўляткам. Нібыта маці адчувае, ёй матчына сэрца падказвае, ага, у яе нейкія іншыя рукі, яна заўсёды ведае, чаму немаўля плача (наогул не, спачатку зусім незразумела, чаму немаўля плача, уважлівыя бацькі паступова навучаюцца вызначаць сігналы і суадносіць іх з патрэбамі).
Догляд за дзіцём — гэта навык, якому навучаюцца і мамы, і таты, і нават аксытацын — гармон, які адказвае за прыхільнасць да дзіцяці, выпрацоўваецца не толькі ў мамы, якая нарадзіла гэтага самага немаўля, але і ў прыёмных бацькоў, і ў татаў у тым ліку, якія ніякім чынам наогул не нараджаюць. Гэта пацверджана даследаваннямі. Спасылка на артыкул, каб пачытаць падрабязней: https://burninghut.ru/materinskij-instinkt/
Разуменне таго, што матчын інстынкт — гэта міт, што няма ў жанчыны ніякага убудаванай умеласці спраўляцца з немаўляткам, павінна дапамагчы вам спакойна дзяліць абавязкі па догляду за немаўляткам са сваім партнёрам.
І акрамя гэтага, жанчына, нават супер прапрацаваная, можа адчуваць сорам, калі прыйшлі госці, а ў кватэры бардак. Тэарэтычна ні муж, ні жонка не павінны гэтага саромецца, калі не паспелі прыбрацца так, як хацелі, што тут такога. Аднак на практыцы партнёр не саромеецца, а партнёрка адчувае сябе няёмка, і гэта ўсё таму, што ўстаноўкі засвоены жалезна: чысціня ў доме — прамая адказнасць гаспадыні, яе абавязак, а добры муж толькі дапамагае, калі жонка не спраўляецца са сваімі абавязкамі. Яму яшчэ і паспачуваць могуць, маўляў, не пашанцавала з жонкай.
Я прапаную звярнуць увагу на гэтыя 2 напрамкі, з якімі трэба яшчэ дадаткова ў сваёй галаве папрацаваць.
Моцна засвоіць, што хатнія абавязкі — агульныя, і не адчуваць так скажам індывідуальны сорам, калі нешта не паспяваецца, таму што гэта не ваша індывідуальная адказнасць. І спакойна дзяліць клопат пра дзіця з партнёрам, не турбуючыся, што ў мужчыны няма матчынага інстынкту і таму ён нешта зробіць няслушна. Інстынкту гэтага няма і ў вас таксама, вы разам навучаецеся і даглядаць, і любіць свайго дзіцяці.
Жадаю звярнуць увагу юных слухачак: час зменьваецца, дзякуючы феміністкам усё больш і больш жанчын задумваюцца аб сваіх правах і пачынаюць бараніць свае межы, як вынік, змяньваюць некаторыя ўстаноўкі і ў сваіх сем’ях. Верагодна, хто-небудзь з вас не сутыкнуліся з усім тым, пра што я распавядаю, і я вельмі гэтаму радая! У такім выпадку, тое што вы паслухалі, дае вам уяўленне аб тым, як выхоўвалі вашых мам і бабуль. Магчыма, гэта дапаможа вам лепш зразумець іх і падзякаваць, калі яны гэта пераасэнсавалі і не ўкаранялі вам у галаву такія абмежавальныя перакананні.
На сёння гэта ўсё для асэнсавання па тэме хатніх абавязкаў. У наступным эпізодзе паспрабую пункцірна закрануць статыстыку, кошт хатняй працы і перайсці да стратэгій, як на практыцы падзяліць хатнія абавязкі. Распавяду аб сваім асабістым досведзе і падзялюся чэк-лістом для праверкі.
Калі вы жадаеце з намі звязацца, але баіцеся выкарыстоўваць каментары, прапануем напісаць нам на e-mail. Пасля гэтага дастаткова будзе выдаліць свой ліст з папкі «Адпраўленыя».
Наш адрас: help@belarus.fm
